เอชอาร์ คอร์เนอร์
ธำรงศักดิ์ คงคาสวัสดิ์
https://tamrongsakk.blogspot.com
ผมเห็นคำถามทำนองนี้หลายครั้ง แล้วก็จะมีคนตอบคำถามนี้แตกต่างกันไปตามความคิดเห็นที่หลากหลาย เช่น…ปริญญาเป็นตัวแทนหรือตัวชี้วัดของความสามารถ ถ้าไม่ดูปริญญาแล้วจะให้ดูอะไรแทน
หรือ…รู้ไหมว่าเจ้าของกิจการตั้งหลายแห่งไม่เห็นจบปริญญามาซักใบ บางคนไม่จบแม้แต่การศึกษาขั้นพื้นฐาน แต่มีลูกจ้างที่จบปริญญาโท, เอก แบบนี้เขาดูกันที่อะไร ฯลฯ
เรามักจะได้เห็นความคิดเห็นหลัก ๆ แบ่งเป็น 2 แนวคิด
แนวคิดแรกคือ ความสามารถของคนต้องจบปริญญามาเสียก่อน
แนวคิดที่สองบอกว่า ความสามารถของคนไม่เกี่ยวกับปริญญาที่จบ ไม่ต้องจบอะไรก็สามารถทำงานได้เหมือน ๆ กัน ถ้าคิดแบบสุดโต่งไป 2 ทางก็คงจะคุยกันลำบากนะครับ คงคล้าย ๆ กับคนที่เชื่อว่าผีมีจริงมาถกเถียงกับคนที่เชื่อว่าผีไม่มีจริงนั่นแหละครับ
ถ้าจะถามผมว่าคิดเห็นยังไงกับเรื่องนี้ ?
ผมคิดเห็นในแนวคิดที่ 3 นั่นคือ ในปัจจุบันนี้ทั้งปริญญาและความสามารถเหมือนกับน้ำพึ่งเรือเสือพึ่งป่าต้องไปด้วยกัน แต่มันจะแบ่งหน้าที่กันทำ
จะพบได้ว่าในทุกบริษัทจะระบุคุณวุฒิที่ต้องการเอาไว้ใน JD (job description) อยู่เสมอว่าในตำแหน่งนั้น ๆ ต้องการคนที่จบวุฒิอะไร ถ้าผู้สมัครคนไหนมีคุณวุฒิไม่ตรงตามที่ระบุไว้ใน JD ก็จะไม่ผ่านเกณฑ์ในการคัดเลือกเบื้องต้น
นี่คือการทำหน้าที่ของปริญญาในช่วงแรก คือช่วงของการคัดเลือกเบื้องต้นเพื่อเข้ามาทำงาน
ถ้าเปรียบเทียบระหว่างปริญญากับความสามารถ ผมก็ขอเปรียบเทียบปริญญาเหมือนกุญแจหรือระบบสตาร์ตรถ ส่วนความสามารถก็เปรียบเหมือนกับเครื่องยนต์, ล้อ, เบรก ฯลฯ คือถึงแม้รถจะมีสมรรถนะของเครื่องยนต์มากแค่ไหน
ถ้าไม่มีระบบการสตาร์ตเป็นจุดเริ่มต้น รถยนต์จะวิ่งไปไม่ได้ จะแสดงศักยภาพหรือความสามารถของตัวรถออกมาไม่ได้เหมือนกัน เมื่อปริญญาทำหน้าที่สตาร์ตรถให้ติด (คือทำให้ผ่านการคัดเลือก) ได้แล้ว คราวนี้ก็อยู่ที่รถคันนั้น ๆ จะแสดงสมรรถนะออกมาให้เจ้าของรถ (คือบริษัท) พึงพอใจได้แค่ไหนนี่คือหน้าที่ของความสามารถที่จะต้องทำต่อไป
แต่เราไม่ควรเอาเรื่องของปริญญา (หรือสาขาที่จบ) มาเป็นตัวเชื่อมโยงว่าคนที่จบปริญญา (หรือจบสาขานั้น ๆ) แล้วจะต้องเป็นคนที่มีความสามารถตรงตามปริญญาที่จบเสียทุกคนนะครับ เช่น คนที่จบวิศวะจะต้องเป็นวิศวกรที่เก่ง หรือคนที่จบบัญชีจะต้องเป็นนักบัญชีที่เก่งอย่างแน่นอน
หรือแม้แต่ความคิดที่ว่าถ้าจบจากสถาบันนั้นสถาบันนี้แล้ว คนที่จบจะต้องทำงานดีทำงานเก่ง หรือมีความก้าวหน้าไปได้อย่างแน่นอนทุกคน
อย่าไปคิดเป็นสมการเส้นตรงแบบนั้นเพราะ “สมรรถนะหรือความสามารถ” (competency) เป็นเรื่องของตัวบุคคล ไม่เกี่ยวกับคุณวุฒิที่จบโดยตรงเสมอไป อยู่ที่ว่าคนไหนมี K S A (K=knowledge คือความรู้ในงาน, S=skills คือทักษะหรือความชำนาญในงานที่ทำ และ A=attributes คือคุณลักษณะภายในเชิงนามธรรม
เช่น ความอดทน, ความรับผิดชอบ, มนุษยสัมพันธ์ ฯลฯ) ตรงกับงานที่รับผิดชอบ ใครที่สามารถพัฒนาและใช้ K S A ที่มีอยู่ในตัวเองได้เหมาะ ตรงกับงานที่รับผิดชอบแล้วละก็คนคนนั้นคือคนที่มี “ความสามารถ” อย่างที่องค์กรต้องการครับ
ดังนั้น คนที่จบปริญญาหรือจบสาขาใด ๆ มา อาจจะมีความสามารถ (หรือ K S A) ในสาขาที่ตัวเองจบมาก็ได้ หรืออาจจะมีความสามารถไม่เหมาะกับสาขาที่ตัวเองจบมาก็ได้ แต่อย่างน้อยควรจะต้องผ่านด่านแรกของการคัดเลือกขององค์กรด้วยการใช้ปริญญาเป็นใบเบิกทางขั้นต้นเสียก่อน เพราะเป็น minimum requirement ของแต่ละองค์กร แล้วถึงค่อยมีโอกาสได้มาแสดงความสามารถให้องค์กรเห็นในลำดับถัดไป
ยิ่งเมื่อทำงานไปยิ่งเชี่ยวชาญชำนาญและมีประสบการณ์ทำงานมากขึ้นไปเรื่อย ๆ ความสามารถของตัวคนจะเพิ่มขึ้นมากจนคนลืมไปเลยว่าจบอะไรมาก็มีให้เห็นอยู่บ่อย ๆ
จึงมาสู่บทสรุปว่า ความสามารถของคนไม่ได้ขึ้นอยู่กับใบปริญญาเสมอไป แต่จำเป็นต้องมีใบปริญญาเป็นตัวจุดสตาร์ตเสียก่อนถึงจะได้โอกาสที่จะแสดงความสามารถ
อ่านข่าวต้นฉบับ: ใบปริญญา จำเป็นอยู่ไหม ?
Link : Read More
Tags : #ข่าวสังคม #ความรับผิดชอบต่อสังคม